دوربین های مدیوم فرمت چیست
در زمان حکمرانی دوربین‌های آنالوگ، دوربین‌ها را از نظر اندازه فریم به سه دسته قطع بزرگ، قطع متوسط یا مدیوم فرمت و قطع کوچک تقسیم‌بندی می‌کردند.
دوربین‌های قطع کوچک همان دوربین‌هایی هستند که معادل دیجیتال آن‌ها دوربین‌های فول فریم نامیده می‌شوند. اندازه فریم این دوربین‌ها 24X36 میلمتر است.
دوربین های قطع بزرگ همانگونه که از نام آن‌ها مشخص است دوربین‌هایی بودند که از فیلمهای تخت با ابعاد بزرگ حدود ۱۰۰×۱۳۰ میلیمتر استفاده می‌کردند و امروزه آن‌ها را می‌توانید در موزه‌های تاریخ عکاسی ببینید.
اما دوربین‌های قطع متوسط یا مدیوم فرمت هنوز هم به حیات خود ادامه داده و به دو صورت آنالوگ و دیجیتال استفاده می‌شوند.
پس به طور کلی در جواب سوال مدیوم فرمت چیست در دنیای امروزی می‌توانیم بگوییم:
دوربین‌هایی آنالوگ که از فیلمهای ۱۲۰ استفاده کرده یا دوربین‌هایی دیجیتال که با حسگر بزرگ خود ابعاد این فیلم‌ها را شبیه‌سازی می‌کنند، دوربین مدیوم فرمت یا قطع متوسط نامیده می‌شوند.
فیلمهای مورد استفاده در دوربین‌های مدیوم فرمت از نوع ۱۲۰ یا ۲۲۰ هستند. تفاوت این دو نوع فیلم در تعداد عکس هاست. فیلمهای ۲۲۰ دوبرابر فیلمهای ۱۲۰ امکان عکسبرداری دارند. عرض فیلمهای ۱۲۰ حدود ۶۰ میلیمتر یا بصورت دقیق‌تر ۶۱ میلیمتر است اما طول هر فریم از فیلم می‌تواند متغیر باشد. در شکل زیر تفاوت اندازه فیلمهای ۱۲۰ با فیلمهای ۳۵ میلیمتری کآملاً مشخص است.
فیلمهای ۱۲۰ با توجه به مدل دوربین با نسبت ابعاد متفاوتی عکسبرداری می شوند. متداول‌ترین نسبت ابعاد، اندازه ۶×۶ سانتیمتر (مربع ۱:۱ ) و اندازه ۶×۴.۵ سانتیمتر ( مستطیل ۴:۳ ) هستند.
سایر اندازه‌ها 6×7، 6×9 و 6×17 پانوراما می‌باشند. برخی از دوربین‌های مدیوم فرمت این قابلیت را دارند که با تعویض محفظه پُشتی یا بک، با اندازه‌های مختلف فیلم 120 عکاسی کنند. در برخی از مدل‌ها از عبارت 645 که نشان‌دهنده اندازه تصویر است در نام دوربین استفاده شده است مانند دوربین Mamiya 645 .
پُشت سطح آغشته به مواد حساس به نور در فیلمهای ۱۲۰ توسط یک سطح کاغذی محافظ با طول و عرض کمی بیشتر از سطح فیلم پوشانده شده است.
طول کلی فیلمهای ۱۲۰ برابر بین ۷۶ تا ۸۲ سانتیمتر متغیر است. فیلمهای ۲۲۰ فاقد کاغذ محافظ بوده و فقط در ابتدا و انتهای آن از لیدر استفاده شده است.
فیلمهای ۲۲۰ ضخامت کمتری دارند و بدلیل عدم استفاده از پوشش کاغذی محافظ، طول آن‌ها دوبرابر فیلمهای ۱۲۰ است بنابراین می‌توانید دوبرابر بیشتر با این فیلم‌ها عکس بگیرید.
مزایای استفاده از دوربین‌های مدیوم فرمت
مزیت اصلی دوربین‌های مدیوم فرمت این است که با توجه به سطح بزرگ‌تر فیلم یا حسگر (بین ۲ تا ۶ برابر حسگر فول فریم)، عکس‌های با رزولوشن بسیار بالا ثبت می‌کنند.
به همین دلیل چاپ عکس‌ها در ابعاد بزرگ با کمترین میزان نویز و بالاترین دقت رنگ امکان پذیر است.
بدلیل کیفیت بالای عکس‌های تولید شده با دوربین‌های مدیوم فرمت در مقایسه با دوربین‌های ۳۵ میلیمتری، از آن‌ها در عکاسی تبلیغاتی و فشن بصورت گسترده استفاده می شود.
عمق میدان کمتر و محدوده دینامیکی بالا از دلایل اصلی کاربرد این دوربین‌ها در عکاسی پرتره حرفه‌ای می باشد.
اگرچه ابعاد فیزیکی و وزن اکثر دوربین‌های مدیوم فرمت بیشتر از انواع SLR و DSLR است، اما امروزه به لطف پیشرفت‌های فناوری، دوربین های مدیوم فرمت با ابعادی مشابه دوربین‌های فول فریم DSLR در دسترس هستند.
دوربین مدیوم فرمت در دنیای دیجیتال
ورود دوربین‌های مدیوم فرمت به دنیای دیجیتال در سال ۱۹۹۱ و با معرفی دستگاهی به نام بک دیجیتال آغاز شد.
این دستگاه دارای یک حسگر بزرگ بوده و امکان نصب بجای محفظه فیلم در دوربین‌های مدیوم فرمت آنالوگ را داشت. بنابراین کاربران دوربین‌های مدیوم فرمت آنالوگ می‌توانستند با تهیه یک بک دیجیتال عکاسی کنند.
با معرفی دوربین‌های DSLR پیشرفته با رزولوشن بالا، استقبال از بک‌های دیجیتال روز به روز کمتر شد تا جایی که امروز به سختی می‌توانید یک بک دیجیتال پیدا کنید.
از طرف دیگر، دوربین‌های مدیوم فرمت دیجیتال با حسگرهای بزرگ و رزولوشن بسیار بالا جایگزین دوربین‌های آنالوگ مدیوم فرمت شدند.
اندازه حسگر و رزولوشن دوربین‌های مدیوم فرمت دیجیتال
حسگر دوربین‌های مدیوم فرمت دیجیتال در دو اندازه تولید می شوند:
حسگرهایی با ابعاد ۵۴×۴۰ میلیمتر که به نام حسگرهای فول فریم مدیوم فرمت هم می‌گویند. این سنسورها عموماً توسط شرکت‌های PhaseOne و هسلبلاد در دوربین‌های سری H بکار گرفته می‌شوند. این حسگرها دارای نزدیک‌ترین ابعاد به فیلمهای ۱۲۰ با نسبت ابعاد ۶×۴.۵ هستند.
